Niezwykłe dzieła Prerafaelitów po raz pierwszy na wystawie w Liverpoolu

Wyjątkowa wystawa malarstwa „ Pre-Raphaelites: Beauty and Rebellion” została otwarta w Walker Art Gallery i potrwa do 5 czerwca. Wśród ponad 120 prac znajdują się nigdy wcześniej nieprezentowane publicznie dzieła Dante Gabrielle Rossettiego.

W Walker Art Gallery prezentowanych jest ponad 120 dzieł sztuki autorstwa wybitnych twórców jak Dante Gabriel Rossetti, Ford Madox Brown czy William Holman Hunt. Twórczość Bractwa Prerafaelitów zmieniła kierunek sztuki Wielkiej Brytanii w XIX w, a sam miasto Liverpool ma znaczący wkład w rozwój i popularyzację bractwa.

Najciekawsze punkty wystawy stanowią trzy obrazy.  Pierwszym z nich jest „The Salutation of Beatrice” (1881-1882) autorstwa Dante Gabrielle Rossettiego, który już okrzyknięty został skarbem wystawy. Namalowany ponad 135 lat temu przedstawia charakterystyczny dla tego artysty motyw – jego muzę, Jane Morris jako Beatrice Portnari, obiekt miłosny średniowiecznego poety Dante Aligheriego. Postać kobiety zdominowała pierwszy plan z jej pobłażliwym wyrazem twarzy, charakterystycznym dla ujęcia piękna prerafaelitów oraz ciężkimi, opadającymi włosami. W tle przedstawiony jest anioł miłości okrywający swoimi skrzydłami zrozpaczonego Dantego, zdając się go pocieszać. Obraz ilustruje fragmenty sonetu Dantego „Vita Nuova” (Nowe Życie), a część treści poematu można znaleźć na ramie obrazu.

Fascynujący obraz Rossettiego należał do jego przyjaciela i głównego patrona Fredrick’a Leyland’a, urodzonego w Liverpoolu właściciela statków i kolekcjonera sztuki. Kolejne dwa najważniejsze obrazy wystawy wraz z obrazem Beatrice należą również do kolekcji Leylanda. Jest nim portret jego żony, „Monna Rosa” (1867), który nie był pokazywany publicznie ponad 140 lat oraz kolorowy, kredowy portret Leylanda z 1870 roku, również stworzony przez Rossettiego, i podobnie jak Beatrice – nigdy wcześniej nie wystawiany publicznie.

Wszystkie trzy prace, wciąż w posiadaniu potomków Leyland’a, po raz pierwszy zostaną zaprezentowane razem w Walker Art Gallery i stanowią główny temat wystawy, jakim jest poznanie roli kolekcjonerów w działalności Bractwa Prerafaelitów. Obok Leylanda, wystawione zostaną prace z kolekcji innych dealerów jak John Miller, George i Julia Rae, którzy również mieli wielki wkład w rozpowszechnienie malarstwa Prerafaelitów.

Bractwo powstało w 1848 roku kiedy to grupa młodych malarzy przeciwstawiła się przedstawianym w Akademii Królewskiej w Londynie obrazom, nazywając je sztucznymi i zbyt fantazyjnymi jak na malarstwo historyczne. Sami członkowie stowarzyszenia twierdzili, iż poprzez swoja sztukę będą wyrażać nową moralną powagę przedstawień i szczerość, której brak ubarwień. Inspirowali się sztuką włoską okresu renesansu. Stąd też przyjęcie nazwy jako Prerafaelici wyrażało podziw względem tego, co widzieli jako bezpośredni i nieskrępowany opis charakteru typowego włoskiego malarstwa renesansowego, obecnego w malarstwie przed czasem Raphaela. Pomimo krótkiej, pięcioletniej działalności grupy ich wpływ na brytyjskie malarstwo, sztukę dekoracyjną i wyposażenia wnętrz był znaczący.
Liverpool odegrał ważną rolę w twórczości Prerafaelitów – na początku działalności ich płótna spotkały się z krytyką i brakiem przychylności londyńskiej Akademii; liverpoolska Akademia natomiast przyjęła ich z otwartymi ramionami. Co więcej, w okresie gdy mieli oni problemy ze sprzedażą dzieł, to dealerzy sztuki właśnie z Liverpoolu, pomogli rozpropagować ich twórczość.

Katarzyna Bagińska

Fotografia (góra): Dante Gabrielle Rossetti, „The Salutation of Beatrice”, 1881-1882