4, 32 mln złotych za dzieło Józefa Chełmońskiego

„Wieczór letni” Józefa Chełmońskiego został sprzedany za rekordowe 4, 32 mln złotych na aukcji DESA Unicum 15 czerwca 2023 roku. Jest to najwyższa kwota osiągnięta za dzieło artysty. Obraz został zakupiony przez Muzeum Narodowe w Poznaniu. 

Przez ponad sto lat dzieło jednego z najważniejszych przedstawicieli polskiego realizmu było uznane za zaginione. Zaledwie niedawno właściciele postanowili zbadać historię obrazu obecnego w rodzinie od pokoleń. Przekonują, że nie mieli pojęcia o wartości płótna, które przez lata wisiało na ścianach ich domu pod Warszawą i było postrzegane jako rodzinna pamiątka. 

Publicznie ostatni raz malowidło było widziane w roku 1890 na wystawie Józefa Chełmońskiego w Towarzystwie Zachęty Sztuk Pięknych. Dzieło zostało namalowane piętnaście lat wcześniej w pracowni artysty, która znajdowała się na poddaszu Hotelu Europejskiego w Warszawie, znanego jako ,,kuźnia realizmu”. W tym miejscu Józef Chełmoński tworzył obok Antoniego Piotrowskiego, Stanisława Witkiewicza i Adama Chmielowskiego. Badania rentgenowskie wykazały, że „Wieczór letni” powstał na innej pracy – przedstawiającym zaprzęg dziele Piotrowskiego. Ze względu na trudną sytuację materialną, zdarzało się, że malarze ponownie wykorzystywali zamalowane płótna. 

Oprócz rekordowej sumy za obraz Chełmońskiego, drugim najdrożej sprzedanym dziełem na aukcji „Sztuka Dawna. XIX w., Modernizm, Międzywojnie” było malowidło Tadeusza Makowskiego „Dzieci przy płocie (Enfants)”, które osiągnęło kwotę 1, 87 mln zł.

M.M.

Zdj. góra: Józef Chełmoński, Wieczór letni, 1875, źródło: Desa Unicum