W ramach obchodów Roku Jana Matejki, Muzeum Narodowe we Wrocławiu zaprezentuje niepowtarzalną wystawę czasową pod tytułem ,,Poczet królów polskich”, która potrwa do 2 listopada 2023 roku. Na ekspozycji pojawi się słynny cykl rysunków, który powodów konserwatorskich rzadko prezentowany jest publiczności.
Od 24 czerwca, w 185. rocznicę urodzin artysty, do 2 listopada, czyli dzień po 130. rocznicy jego śmierci, odwiedzający będą mieli szansę zobaczyć cykl rysunków zatytułowany ,,Poczet królów polskich”, na który składają się 44 prace. To idealna okazja, by porównać wyjątkowe rysunki z powszechnie znanymi portretami rodzimych władców.
Powstanie serii wiąże się z Mauryceym Perlesem, właścicielem wiedeńskiego wydawnictwa, który zlecił Matejce stworzenie ilustracji do planowanego albumu o historii Polski. Rysunki zostały wykonane ołówkiem i przedstawiają monochromatyczne portrety polskich władców. Dzięki technice druku wklęsłego, znanej jako heliograwiura, której używano w XIX wieku, aby dokładnie odtworzyć każdy szczegół rysunku, możliwe stało się powielanie tych dzieł na większą skalę.
Choć rysunki mają niewielki format, oddają one monumentalny charakter przedstawianych postaci. Matejko poświęcił wiele czasu na studiowanie źródeł historycznych, ikonograficznych i kostiumologicznych, co miało kluczowe znaczenie w procesie tworzenia wizerunków polskich władców. Artysta miał również okazję uczestniczyć w konserwacji nagrobka Kazimierza Wielkiego na Wawelu, co pozwoliło mu znaleźć różne przedmioty, a nawet czaszkę króla, dzięki czemu lepiej mógł odtworzyć jego wygląd. Jednak w wielu przypadkach Matejko posiadał ograniczone dane na temat wyglądu postaci, przez co rysunki stanowią często subiektywną interpretację artysty.
Maurycy Perles zachował prawa do ,,Pocztu królów polskich”. Później rysunki zostały wykupione przez Bolesława Orzechowicza, mecenasa i kolekcjonera sztuki, który w 1919 roku podarował je miastu Lwów. Następnie, w 1946 roku, cykl trafił do Muzeum Narodowego we Wrocławiu dzięki Okręgowej Galerii Obrazów we Lwowie.
,,Poczet królów polskich” Jana Matejki stał się nieodłączną częścią polskiej kultury i sztuki. Reprezentuje on dokonania polskich władców, jednocześnie ukazując ich indywidualny charakter. Portrety są obecne w podręcznikach historycznych, a także na banknotach, znaczkach pocztowych i wielu innych miejscach, ciesząc się ogromną popularnością.
Wystawa ,,Poczet królów polskich” będzie prezentowana w ramach stałej ekspozycji ,,Sztuka polska XVII-XIX w.”. Ponadto, w każdą sobotę, wejście na wystawę będzie bezpłatne. Muzeum Narodowe we Wrocławiu posiada w swoich zbiorach 61 prac Jana Matejki, w tym 51 dzieł w Dziale Grafiki i Rysunku oraz 10 obrazów w Dziale Malarstwa.
M.M.
Źródło: mat. pras. MNW.
Zdj. góra: Rysunek z cyklu ,,Poczet królów polskich”, Jan Matejko, fot. MNW