Polski i światowy rynek sztuki nie zwalniają tempa. Elektryzujące rekordy, głośne aukcje, długo wyczekiwane wystawy, a także polscy artyści na zagranicznym rynku – ostatnie dwanaście miesięcy obfitowało w wiele fascynujących wydarzeń. Z okazji kończącego się już roku 2022 przygotowaliśmy listę najciekawszych i najchętniej czytanych tekstów na portalu Rynek i Sztuka.
1. OTWARCIE WYSTAWY “TAMARA ŁEMPICKA – KOBIETA W PODRÓŻY”
Obrazy Tamary Łempickiej – jednej z najbardziej znanych artystek na świecie, ikony stylu nazywanej “baronową z pędzlem” – w 42 rocznicę śmierci malarki zawitały do Polski. Wydarzenie okazało się sukcesem i do końca swojego trwania cieszyło się ogromnym zainteresowaniem. Wystawa powstała dzięki zespołowi Muzeum Narodowego w Lublinie oraz Villa la Fleur we współpracy z Tamara de Lempicka Estate. Na wernisażu, który mieliśmy okazję fotografować na żywo, pojawiła się m.in. prawnuczka Tamary – Marisa de Lempicka.
Marisa de Lempicka na wernisażu wystawy “Tamara Łempicka – kobieta w podróży” | zdj: Maria Majchrowska, rynekisztuka.pl
2.LUBIĘ SIEBIE, TO JEST PODSTAWA. BEZ TEGO NIE MALOWAŁBYM OBRAZÓW. WYWIAD Z MARIUSZEM MIKOŁAJKIEM
“Twórczość dzieje się także, kiedy myślę o obrazie, czy o tym, co chcę zrobić. Ale myślenie musi być ubrane w robienie. Trzeba zostawić ślad. Tak to zostało skonstruowane.” – mówi Mariusz Mikołajek – wrocławski artysta, organizator inicjatyw kulturalnych i jedna z najbardziej wyrazistych postaci polskiej sztuki współczesnej. Rozmowę w pracowni malarza przeprowadziła Anna Niemczycka-Gottfried.
- czytaj artykuł
Mariusz Mikołajek, Anna Niemczycka-Gottfried, w pracowni artysty, zdj. rynekisztuka.pl
3. POLSCY ARTYŚCI NA BIENNALE W WENECJI 2022
Na 59. Międzynarodowej Wystawie Sztuki – La Biennale di Venezia (mającej za temat przewodni “Mleko snów”) nie zabrakło w tym roku rodzimych akcentów. Polski Pawilon zaprezentował projekt Małgorzaty Mirgi-Tas – polsko-romskiej artystki tworzącej wielkoformatowe makaty, w których odbija się zarówno wizualne dziedzictwo polsko-romskiej tożsamości, jak i sztuki europejskiej. Tytuł wystawy („Przeczarowując świat”) nawiązywał do tytułu książki Silvii Federici „Re-enchanting the World. Feminism and the Politics of the Commons”.
Małgorzata Mirga-Tas, Biennale w Wenecji 2022, fot. Daniel Rumiancew | Źródło: mat. pras.
4. 10 NAJBARDZIEJ KONTROWERSYJNYCH DZIEŁ SZTUKI W HISTORII
Edouard Manet, Olympia,1863, źródło:Musee d’Orsay
Niektóre dzieła sztuki długo musiały czekać na uznanie. Nierzadko pierwszą reakcją na przełomowe prace poruszające wrażliwe społecznie tematy było oburzenie i niechęć. I tak w XVII wieku kontrowersyjne stały się brudne stopy Świętego Mateusza na obrazie Caravaggia, ponad dwieście lat później nagość na płótnie “Pochodzenie świata” Courbeta (niepokazywane publicznie do 1988 roku) czy powstałe w latach 70. XX wieku “The Dinner Party” Judy Chicago – pionierki nurtu feministycznego w sztuce.
5. KOTY, STWORY I UPIORY. „OPOWIEŚCI OKRUTNE” ALEKSANDRY WALISZEWSKIEJ
Tortury, opresja, zezwierzęcenie i seksualność są tematami, które często goszczą na obrazach Aleksandry Waliszewskiej. Na wystawie w Muzeum nad Wisłą w Warszawie, oprócz prac kultowej malarki apokalipsy, zostały zaprezentowane dzieła nieobecnych w zachodnim kanonie symbolistów – m.in. Mikalojusa Čiurlionisa, Jaroslava Panuški czy Teodorsa Ūdersa. Ciekawym elementem wystawy był gobelin Mariana Henela – nieco zapomnianego artysty, który tworzył podczas wieloletniego pobytu w szpitalu psychiatrycznym. Ekspozycja była dostępna dla zwiedzających do 2 października 2022 roku.
Aleksandra Waliszewska, bez tytułu, 2020. Dzięki uprzejmości artystki.
6. FOTORELACJA Z BERLIN GALLERY WEEKEND 2022
Berlin Gallery Weekend należy do najważniejszych wydarzeń artystycznych w Europie i co roku uczestniczy w nim ok. 50 galerii sztuki (prezentujących prace zarówno debiutujących jak i renomowanych artystów). Tegoroczna edycja ukazała m.in. wystawy Xeni Hausner oraz Zhanny Kadyrovej w KÖNIG GALERIE, ekspozycję Juliusa von Bismarcka „Archiwum całej Ziemi” w galerii “alexander levy” czy instalację “Rysuj na wietrze” amerykańskiej twórczyni interdyscyplinarnej Joan Jonas w Heidi Galerie.
Xenia Hausner, „Disobedience”, 2019, 150x192cm, KÖNIG GALERIE, © Studio Xenia Hausner, fot. Maria Majchrowska, rynekisztuka.pl
7. CZYM JEST SFUMATO?
Mona Lisa, Leonardo da Vinci; Źródło: Muzeum Luwr
Sfumato – rozsławiona przez Leonarda da Vinci technika malarska mająca na celu upłynnienie konturów – pochodzi od włoskiego słowa “sfumare” oznaczającego znikający. Termin był używany już m.in. przez włoskiego malarza Cennino Cennini, jednak to właśnie da Vinci (dzięki unikalnemu połączeniu warsztatu artystycznego z wiedzą naukową) doprowadził technikę rozmycia do perfekcji.
8. RYNEK POD LUPĄ – EWA JUSZKIEWICZ
Ewa Juszkiewicz, Maria (After Johannes Cornelisz Verspronck), olej na płótnie, 130×100, 2013, Źródło: Sotheby’s
Kariera Ewy Juszkiewicz rozwija się w ekspresowym tempie. Artystka znana z prowadzenia dialogu ze sztuką dawną, sukcesywnie podbija zagraniczny rynek sztuki. W 2021 roku praca „Maria (After Johannes Cornelisz Verspronck)” została sprzedana na aukcji Sotheby’s za niemal 2 miliony złotych. 17 listopada 2021 roku “Dziewczyna w błękicie” osiągnęła ponad 3 miliony złotych, a w maju 2022 roku na wieczornej aukcji Christie’s w Nowym Jorku obraz “Portrait of a Lady (After Louis Leopold Boilly)” został wylicytowany za niemal 7 mln złotych. Jak kształtowała się kariera artystki i co wpływa na jej silną pozycję na rynku sztuki?
9. DEWASTACJA DZIEŁ SZTUKI JAKO WSPÓŁCZESNA FORMA AKTYWIZMU?
Dzieło Van Gogha oblane pomidorami z puszki, aktywiści przyklejający się do ram “Madonny Sykstyńskiej” Rafaela czy “Mona Lisa” Leonarda da Vinci obrzucona kawałkiem tortu… to tylko niektóre z aktów dewastacji, które (motywowane aktywizmem klimatycznym) zelektryzowały światowe media w 2022 roku. Jak rozumieć ataki na kultowe dzieła sztuki?
fot. © Just Stop Oil (Twitter)
10.DOBRA GALERIA, CZYLI JAKA?
fot. Unsplash
Czy istnieje przepis na dobrą galerię sztuki? A jeśli tak, to czym się ona charakteryzuje? Czynników mających na to wpływ jest bardzo wiele – prawdopodobnie tyle, ile jest galerii – to jednak wszystkie te, które określa się mianem „dobrych”, bez względu na to, czy mówimy o instytucjach państwowych czy prywatnych, z pewnością łączy zamiłowanie do sztuki. Jakie inne elementy wyróżniają dobrą galerię?
11. CZAS SIĘ NIE LICZY – WYWIAD Z KRZYSZTOFEM NOWICKIM
“Obrazy często przywołują we mnie pewnego rodzaju melancholię i myślę, że dlatego sztuka baroku jest mi tak bliska. Ona też traktuje o melancholii, ale ja rozumiem ją w nieco bardziej pozytywny sposób – jako łagodny smutek, a także tęsknotę, z której rodzi się inspiracja. W tym sensie nie boję się przemijania i postrzegam je jako okazję do stworzenia nowej jakości estetycznej.” – mówi malarz Krzysztof Nowicki w wywiadzie przeprowadzonym przez Marię Majchrowską.
Krzysztof Nowicki, Ekstaza św Teresy, 50x40cm, olej na płótnie, 2015
12. PRZEMIANA POKOLENIOWA NA POLSKIM RYNKU SZTUKI
Co łączy, a co dzieli zagraniczny i polski rynek sztuki? Wbrew pozorom najważniejszym czynnikiem okazuje się czas. Oba rynki dzielą dekady, a nawet całe stulecia. Jakie różnice generują tak wielkie rozbieżności? W Polsce segment sprzedaży sztuki rozwija się dopiero od lat 90., ale już teraz możemy zaobserwować istotną zmianę pokoleniową, która znacząco wpływa na rynek. O wyzwaniach i przetasowaniach na polskim rynku sztuki opowiada Roman Kaczkowski.
Ryszard Winiarski , „Obiekt przestrzenny”, 1977
Zdj. góra: Widok wystawy “Tamara Łempicka – kobieta w podróży” | © Tamara de Lempicka Estate | zdj: Maria Majchrowska, rynekisztuka.pl
szukaj wpisów które mogą Cię jeszcze zainteresować:
